หนังสือพระราชนิพนธ์
สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี



พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ.2533
ประเทศ ญี่ปุ่น อิสราเอล
กลับไปหน้าที่แล้ว

มณีพลอยร้อยแสง : รวมพระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี


เป็นหนังสือรวมพระราชนิพนธ์ทั้งร้อยแก้วและร้อยกรอง  จัดทำขึ้นโดยอักษรศาสตร์บัณฑิต รุ่น ๔๑ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เพื่อทูลเกล้า ฯ ถวายเป็นของขวัญแด่ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี  เนื่องในวโรกาสที่ทรงเจริญพระชนมพรรษา ๓ รอบใน พ.ศ. ๒๕๓๔  

คณะผู้จัดทำได้แบ่งงานพระราชนิพนธ์ออกเป็น ๑๑ หมวดหมู่ ดังนี้

“กลั่นแสงกลอนกานท์" งานพระราชนิพนธ์ที่นำมารวบรวมในหมวดนี้ส่วนใหญ่จะเป็นงานพระราชนิพนธ์บทกวี อาจจะมีงานพระราชนิพนธ์ร้อยแก้วขนาดสั้นอยู่บ้าง ในหมวดนี้จะประกอบไปด้วยหมวดย่อยๆ คือ ร้อยกรอง  อวยพรวันเกิด  อวยพรวันวิสาขบูชา  อวยพรวันปีใหม่  และสักวากลอนสด 

“เสียงพิณเสียงเลื่อน เสียงเอื้อนเสียงขับ" รวมบทเพลงพระราชนิพนธ์ บทเพลงพระราชนิพนธ์เหล่านี้ได้มีผู้ขอพระราชทานนำไปใส่ทั้งทำนองดนตรีไทย ได้แก่ เต่าเห่ ชื่นชุมนุมกลุ่มดนตรี และทำนองดนตรีสากล ได้แก่ แลจันทร์ ชายทะเลพัทยา เป็นต้น 

“เรียงร้อยถ้อยดนตรี" รวมงานพระราชนิพนธ์ที่เกี่ยวกับดนตรีไทย บทความที่ได้รวบรวมไว้ ได้แก่ เหตุใดข้าพเจ้าจึงชอบดนตรีไทย   พิพิธภัณฑ์เครื่องดนตรีไทย   และลูกทุ่งกับเพลงไทย เป็นต้น 

“ชวนคิดพิจิตรภาษา" รวมบทความพระราชนิพนธ์ที่เกี่ยวข้องกับภาษา ได้แก่ ภาษาไทยกับคนไทย   ทุกข์ของชาวนาในบทกวี เป็นต้น 

“นานาโวหาร" รวมพระราชนิพนธ์เรียงความภาษาไทย ได้แก่ อย่าปล่อยเวลาให้ล่วงไปโดยเปล่าประโยชน์     ถ้าแม้นไม่ทำดีในแดนดิน จะถวิลถึงสวรรค์นั้นอย่าหา เป็นต้น 

“คำขานไพรัช" รวมพระราชนิพนธ์เรียงความภาษาอังกฤษ ได้แก่ Advertisement of slimming pills    My Friend … “Fish"    และ Pra Ruang เป็นต้น  

“สมบัติภูมิปัญญา" รวมปาฐกถาและพระราชดำรัส ได้แก่ Keynote Speech The Food Conference ’88, 24th October 1988     การศึกษากับการพัฒนาประเทศ ๒๒ กรกฎาคม ๒๕๓๑ เป็นต้น 

“ธาราความคิด" รวมพระราชนิพนธ์สารคดี ได้แก่ เรื่องจากเมืองอิสราเอล  จากทาสสู่ความสำเร็จ  และพิพิธภัณฑ์ญี่ปุ่น เป็นต้น 

“นิทิศบรรณา" รวมพระราชนิพนธ์คำนำที่พระราชทานเพื่อใช้ประกอบหนังสือตามที่มีผู้ขอพระราชทานมา ได้แก่ หนังสือสภาพแวดล้อมสำหรับเด็ก   แก้วจอมแก่น (ฉบับแปลภาษาจีน)  และ Village in Thailand เป็นต้น 

“สาราจากใจ" รวมภาพการ์ตูนฝีพระหัตถ์ ได้แก่ ภาพช้าง ภาพสุนัข และภาพกุมารทอง เป็นต้น 

“มาลัยปกิณกะ" รวมพระราชนิพนธ์ปกิณกคดี ได้แก่ สายไปเสียแล้ว    ๑๐ ปีในรั้วแดงกำแพงเหลือง     บทวิทยุเรื่องวันสงกรานต์และพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ